Krzeszowska biblioteka klasztorna
Zakon cystersów należy do rodziny zakonów benedyktyńskich, tzn. żyjących według monastycznej Reguły św. Benedykta. Reguła ta powstała w VI wieku i już wtedy podkreślała jak ważna jest dla mnicha lektura tak wspólna jak i indywidualna, wyznaczając na czytanie wiele czasu w ciągu dnia.
…bracia powinni w pewnych godzinach zajmować się pracą ręczną, a w innych Bożym czytaniem…
Należy wyznaczyć jednego lub dwóch braci starszych, którzy będą obchodzić klasztor w godzinach przeznaczonych na lekturę braci i sprawdzą czy nie znajdzie się brat leniwy, który traci czas bezczynnie lub na plotki, zamiast zająć się czytaniem i w ten sposób nie tylko sam nie korzysta, lecz i innym przeszkadza.
W pierwszej kolejności zaleca czytanie Pisma Świętego, ale wymienia też wiele dzieł świętych ojców. Wspomina o bibliotece klasztornej. W tych dniach Wielkiego Postu wszyscy otrzymają po jednej książce z biblioteki, którą mają przeczytać za porządkiem i w całości. Z czasem przy każdym klasztorze benedyktyńskim powstała zasobna biblioteka.
Ksiąg wówczas było niewiele, a kosztowały majątek. Mnisi zaczęli je przepisywać dla własnych potrzeb. Jak się okazało później – służyły one potrzebom kultury całej Zachodniej Europy, która rodziła się po okresie wędrówek ludów. Cystersi, znani z uprawy roli, i innej wszelkiej gospodarności, zgodnie z mniszą tradycją dbali też o zaopatrzenie swoich bibliotek.
Po kasacie zakonu w 1810r. przez rząd pruski, rozparcelowywanie zgromadzonych przez cystersów książek trwało kilka lat! Z tych czasów, oprócz kilku pojedynczych ksiąg, zachowały się jedynie bardzo cenne muzykalia.
Przeoczono je, gdyż znajdowały się w szafach przy organach na chórze kościelnym.
Od 1919r. rozpoczął się nowy rozdział życia krzeszowskiej biblioteki. Do opustoszałego klasztoru przybyła grupa benedyktynów i rozpoczęła regularne życie zakonne. Wspólnota szybko się rozrastała a wraz z nią szybko rosły nowe zasoby książek. Przy klasztorze działała pracownia introligatorska i drukarnia, wydawano własne publikacje.
Po drugiej wojnie światowej w 1950 nowe komunistyczne władze Polski, w wyniku generalnej rewizji, rozparcelowały spuściznę po niemieckich benedyktynach, którzy wyjechali na Zachód. Wtedy to znaczna część zbiorów bibliotecznych została rozproszona. Różnymi drogami trafiły między innymi do wrocławskiego Ossolineum.
Działo się to już podczas obecności sióstr benedyktynek, które w 1946 zmuszone były opuścić Lwów i osiadły w Krzeszowie. Do reszty zbiorów bibliotecznych pozostałych po cystersach i benedyktynach dołączyły własne księgozbiory: bieżący, szkolny i starodruki. Zbiory sióstr znajdują się obecnie w dawnej bibliotece cysterskiej. Zachowała ona po większej części dawny wygląd.
Obszerny artykuł o naszej bibliotece – czytaj TUTAJ